سندروم هلپ (  Hellp Syndrom )

این سندروم فرم نادر ولی بسیار خطرناکی از پره اکلامسی است که با همولیز ، افزایش آنزیم های کبدی و کاهش شمارش پلاکتها همراه است . این اختلال در سه ماهه سوم بارداری رخ می دهد و علائم آن مشابه کبد چرب بارداری است اما خونریزی داخل کبدی و زیر کپسولی شایع تر است .

 

Hemolysis : H

Elavated Liver Enzyme : E . L

Low Platelet : L . p

 

 

برخلاف پره اکلامسی خالص ، بیماری  که مبتلا به سندروم هلپ تیپیک است بیشتر احتمال دارد که چندزا بوده 25 سال داشته و سن بارداری نیز زیر 36 هفته باشد . 20 درصد بیماران ممکن است فاقد فشار خون باشند ولی 30 درصد پره اکلامسی خفیف و 50 درصد پره اکلامسی شدید دارند .

اتیولوژی این وضعیت به طور ضعیفی شناخته شده ، مرگ و میر بالای مادر بالای 24 درصد و مرگ و میر پری ناتال 60 – 17.7 درصد گزارش شده است . علائم مشخصه آن شامل :

 

علائم و نشانه های قبل از این سندروم شامل پره اکلامسی یا اکلامسی ، درد شدید ربع فوقانی راست ، به علت هماتوم کپسول کبدی (1% ) ، کنده شدن جفت ( 7 % ) ، نارسایی حاد کلیه ( 7 % ) ، ادم ریوی ( 6 % ) می باشد .

درمان موثر تسریع زایمان می باشد . مرده زایی و مرگ و میر نوزاد در اثر نارس بودن شایع است  .

 

معیار های افتراق پره اکلامسی شدید از خفیف

 

تشخیص

تشخیص پره اکلامسی معمولا بر پایه وجود تریاد کلاسیک هیپرتانسیون ، پروتئین اوری و ادم می باشد . اگر خانم بارداری تا هفته 24 بارداری وزن و فشار خونش طبیعی بوده و آزمایش ادرارش طبیعی باشد و به طور ناگهانی دچار علائم فوق گردد این دلیل بر ابتلا فرد به پره اکلامسی می باشد .

 

 

درمان

کنترل و درمان پره اکلامسی باید وقتی نشانه های بیماری ظاهر می شوند و قبل از اثبات تشخیص بیماری آغاز شود . با تشخیص پره اکلامسی معمولا بیمار بستری می شود بخصوص زن جوان نولی پار ، این امر احتمال تشنج را کم کرده و شانس زنده ماندن جنین را افزایش می دهد . درمان اساسی در پره اکلامسی خروج جنین است .

 

درمان سرپایی در پره اکلامسی زمانی که حاملگی ترم نباشد  تنها در زنانی به کار میرود که پره اکلامسی خفیف ( فشار خون کمتر از 140 بروی 90 میلی متر جیوه بدون پروتئینوری )  دارند و پزشک اطمینان دارد که  بیمار برای مراجعات بعدی مراجعه خواهد کرد و دستورات پزشک را به طور دقیق انجام خواهد داد که شامل  :

اندیکاسیون های بستری بیماری که به صورت سرپایی در حال کنترل است

• ایجاد علائم خطر ( سردرد شدید ، درد اپی گاستر و تاری دید )

• فشار خون در حال افزایش

• پروتئینوری

 

چنانچه فشار خون خانمی بیش از 140 بروی 90 و پروتئینوری داشته باشد بایستی در بیمارستان بستری شود . در صورتی که سن حاملگی بلای 28 هفته ختم حاملگی و زیر 28 هفته بستری و درمان محافظه کارانه بعمل می آید .

در بیمارستان بیمار  روزانه وزن شده و از نظر ادم ژنرالیزه تحت مراقبت قرار می گیرد و به او رژیم غذایی پر پروتئین ، پر کالری و کم نمک داده می شود . این بیماران منع مصرف نمک نداشته و فقط محدودیت در مصرف نمک دارند . کنترل فشار خون با تجویز سولفات منیزیم و هیدرالازین که یک داروی ضد فشار است انجام می شود . برای تمام خانم های حامله مبتلا به هیپرتانسیون ، سولفات منیزیم قبل از Labour ، حین زایمان و تا 24 ساعت پس از زایمان به طور روتین تجویز می گردد که در پره اکلامسی برای جلوگیری از تشنج وکنترل فشار خون بکار می رود .

هیدرالازین داروی انتخابی ضدفشار خون در پره اکلامسی می باشد و تنها وقتی به کار می رود که فشار دیاستولیک بیمار mmHg 110 یا بیشتر باشد . هدف از تجویز هیدرالازین ، رساندن فشار دیاستولیک به محدوده 100 – 90 میلیمتر جیوه می باشد و فشار خون نباید به کمتر از این محدوده کاهش داده شود در غیر این صورت جریان خون جفتی دچار اختلال می گردد . این دارو در بیش از 95% موارد در کنترل فشار خون موثر خواهد بود . عوارض جانبی هیدرالازین عبارتند از  :

 

نکته : مصرف دیوریتیک ها در پره اکلامسی کنتراندیکه است .

مراقبت های پرستاری در پره اکلامسی

• کنترل فشار خون هر 4 ساعت

• خوابانیدن بیمار به پهلوی چپ ، در این حالت جریان خون جفتی به بهترین نحو برقرار میگردد .

• انجام آزمایش اوره ، کراتینین و چک HB ، HCT روزانه

• کنترل درجه حرارت در هر شیفت

• کنترل وزن روزانه و بررسی بیمار از نظر ادم

• کنترل صدای قلبی

• کنترل I/O هر ساعت یا طبق دستور پزشک

• کنترل رفلکس پاتلا ( برای پیشگیری از مسمومیت  با سولفات منیزیم )

• انجام آزمایش PT ، PTT و فیبرینوژن سرم ( تست های انعقادی ) که در بیماران پره اکلامسی شدید باید اندازه گیری شود .

• انجان آزمایشات NST ، OCT هر هفته ( در صورتی که NST  ری اکتیو باشد ارزیابی بیشتر با OCT صورت می گیرد )

 

اندیکاسیون های زایمان در مبتلایان به پره اکلامسی

• فشار خون بالای دیاستولی که به طور پایدار بیش از  mmHg100 در یک دوره زمانی 24 ساعته باشد یا یک بار بیشتر از 110 میلی متر جیوه باشد .

• سطح افزایش یابنده کراتینین سرم

• سردرد پایدار و شدید

• درد اپی گاستر

• غیر طبیعی بودن آزمون های عملکرد کبدی

• ترومبوسیتوپنی

• سندروم Hellp

• اکلامسی

• ادم ریه

• غیر طبیعی بودن ضربانات قلب جنین قبل از تولد

• IUGR

 

منبع:    http://old.nurse-station.ir/news.php?extend.32